Mutasyonel Falsetto Nedir?
Nasıl tedavi edilir?
Daha çok ergenlik döneminde görülen yapısal değişikliklere bağlı olarak erkek bireylerin ses tellerinde ortalama bir oktavlık bir kalınlaşma olur. Mutasyonel Falsetto yani falset ses, herhangi bir organik neden olmadan sesin ince halinin devam etmesidir. Erkek bireyin ses tonunun çocuksu çıkmasına neden olur ve yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürmektedir.
“SESİM ÇOCUK SESİNE BENZİYOR“,
“SESİM ÇOK İNCE“,
“TELEFONDA KIZ OLDUĞUMU SANIYORLAR” gibi şikayetler mutasyonel falsettonun belirgin özellikleridir. Erkeklerde görülen bu değişim kişisel farklılıklar göstermekle birlikte 11-18 yaş aralığında birkaç yıllık bir süreç olarak görülebilir. Ses değişiminin başlangıç aşaması(premutasyon), değişim aşaması(mutasyon), değişim sonrası aşama(postmutasyon) şeklinde dönemleri vardır ve mutasyonel falsetto ismi değişim aşaması bitmesine rağmen olması gereken sesten daha ince bir sese sahip olunması sebebiyle verilmiştir.
Ergenlik döneminde erkeklerde meydana gelen değişiklikler şunlardır;
- Akciğer kapasitesi(vital kapasite) belirgin şekilde artar dolayısıyla sesin gürlüğü artar
- Ses telinin boyu uzar
- Gırtlak kıkırdağı(tiroid) kanatları (laminaları) arasındaki açı daralır
- Gırtlak bulunduğu yerden aşağı iner
Mutasyonel falsetto olan hastalarda bu değişikliklerle birlikte seste meydana gelmesi gereken kalınlaşma olmaz ve seste perde kırılmaları gözlenir.
Puberfoni tedavisi ses terapisidir. Dijital manipülasyon, görsel biyofeedback terapisi uygulanabilir.
Çok nadir terapiye dirençli vakalarda cerrahi uygulanabilir. İsshikinin tarif ettiği tip 3 tiroplasti (gevşetme laringoplasti) veya pencere anterior komisür gevşetme laringoplastisi uygulanabilir.
SES TERAPİSİ İLE MUTASYONEL FALSETTO TEDAVİSİ
Mutasyonel Falsetto tedavisi diğer ses bozukluklarına göre daha kolaydır ve kesin sonuç alınır. Ses terapisi ile genellikle tek seansta çözülür ve hasta kendi yaşına uygun olan ses tonuna kavuşur. Vakaların bazılarında nadiren de olsa tedavi birkaç seans sürebilmektedir. Ses terapi seansı ortalama 40 dakikadır ve bireysel seans yapılmaktadır.
Terapist, larenkse (gırtlak) müdahale ederek bireyin gırtlak yapısına göre olması gereken temel frekansı bulur. Ardından, görsel feedback yöntemiyle temel frekansın sabitlenmesi sağlanır. Hastadan kendine tanınan frekans alanı içinde kalacak şekilde sesini kontrol ederek konuşması istenir.
Mutasyonel falsetto tedavisinde, hastaya ses terapisiyle birlikte psikoterapi desteği alması da önerilir. Bunun nedeni bu problemin hastanın sosyal ve psikolojik yaşamında travmalara yol açabilecek olmasıdır.
Mutasyonel falsetto, kişide öz güven sorunlarına yol açabilir. İçe kapanık ve çekingen bir yapıya sahip olabilirler. Sosyal ilişkilerinde, okul ve iş yaşamlarında sorunlar yaşayarak zamanla asosyal bir hal alabilirler. Bu bozukluk tedavi edilmediği sürece ileri yaşlarda da devam ederek kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olur.
Sonuç olarak, mutasyonel falsetto erken teşhis edildiği takdirde ses terapisiyle kolayca tedavi edilebilen bir ses perdesi bozukluğudur.
Vokal Kord Nodüller Ve Polipler
Ses Telleri (Vokal Kord) Nodülleri Ve Polipleri Nedir?
Ses tellerinde üzerinde görülen vokal nodüller, iyi huylu (kanser dışı) oluşumlardır. Sıklıkla 20-50 yaşlarında ve kadınlarda daha fazlaca görülür. ses tellerinin kötü kullanıma bağlı olarak ses telleri üzerinde oluşan yumuşak şiş noktalardır. Ses tellerinin uzunca bir süre iritasyonu devam ettiğinde bu nodüller sertleşerek kalıcı hale dönüşürler.
Polipler ses tellerinin biri veya her ikisi görünür. Etsi çıkıntılar olup yumru halinde nodülden daha büyük oluşumlardır. Bazen bir sap oluşturup ses tellerinden bir balon gibi sarkarlar.
Poliplerin daha büyümeler ve dejenerasyona uğramaları durumunda Reinke ödemi adı verilir.
Ses Teli Nodülü Veya Polip Belirtileri Nelerdir?
- Ses kısıklığı
- Ses yetersizliği
- “kaba” ses
- “cızırtılı” ses
- Sert, boğuk ses
- Kulakta ağrı
- “boğaz içinde şişlik” hissi
- Boyun ağrısı
- Seste azalmış perde aralığı
- Bazen ses ve vücut yorgunluğu
- * bunlardan bir veya bir kaçı
Nodüller Ve Polipler Nasıl Teşhis Edilir?
2 ila 3 hafta boyunca Birden fazla veya sürekli kısık ses şikayeti olmuşsa, mutlaka muayeneden geçmelisiniz. Bu muayeneler Kapsamlı bir ses değerlendirmeleri içermelidir
Muayenede sesin kalitesi, ses yüksekliği, akıcı sürdürmek yeteneği ve diğer ses özelliklerini değerlendirecektir.
Enstrümantal muayene; genel olarak ses telleri ve gırtlak bakmak için ağız ya da burun içine sokulan bir endoskopik muayeneyi içerir.
Daha ilerisinde ses telleri hareketlerini incelemek için stroboskopi adı verilen bir tanı yöntemi gerekli olabilir.
Nodül Ve Polip Tedavisi Nasıl Olur?
Nodüller ve polipler ilaç tedavileri, cerrahi ve / veya davranışsal koruyucu önlemlerle tedavi edilebilir.
Cerrahi girişim ses teli nodülünün veya polipin çıkarılması içerir. Nodüller veya polipler çok büyük ya da uzun bir süreden beri mevcut ise bu yaklaşım uygulanır. Yalnız Çocuklarda bu gibi durumlarda nadir olarak uygulanır ve problemler cerrahi dışı tıbbi yöntemlerle tedavi edilebilir.
Bu tedavilerin yanı sıra bu hastalığa neden olabilecek, gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), alerji ve tiroid problemleri gibi durumlar araştırılarak ek tedaviler gerekli olabilir. Tıbbi tedavinin yanı sıra sigarayı bırakmak, stres kontrolü gereklidir
Davranışsal müdahalelerle sesin kontrolü ve korunması gereklidir. Gene ek tedaviler Ses terapisi, iyi ses hijyen öğrenimini içerir. Stres azaltma teknikleri ve gevşeme egzersizleri gerekli olabilmektedir.
Nodüller Ve Polipler Neden Olur?
Nodüller en sık sesin istismarı veya kötü kullanılmasından kaynaklanır. Polipler, uzun vadeli se istismarı ile olabilmektedir. Ama aynı zamanda bağırmak suretiyle tek bir, travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkabilir. Uzun vadeli sigara, hipotiroidizm ve GÖRH da polip oluşumuna neden olabilir.
Sesi nodülü veya polipe neden olabilecek birçok durum vardır bunlar;
- Alerjiler
- Sigara içme
- Gergin kaslar
- Bağıma; Meslek; antrenör, amigoluk, opera sanatçısı, ses sanatçısı vs.
- Yüksek sesle konuşma
- Fazlaca kafein ve alkol tüketimi (boğaz ve ses tellerini kurur)
- Stress, ağrevizm
- Uzun süre olan enfeksiyonlar (sinizüt, grip vs.)